Diş Eti Hastalıkları Nelerdir?
Nasıl Önlenirler?
Diş eti, dişi çevresini sararak yuvasında sabit kalmasını sağlayan dokudur. Herhangi bir nedenden dolayı diş etlerinde yaşanan bir sıkıntı dişleri çevreleyen dokunun hasar görmesine ve dişlerin sallanmasına hatta diş kaybına neden olabilir. Genellikle ağız hijyenine gereken önemin verilmemesi nedeniyle meydana gelen diş eti hastalıkları, doğru ağız bakımı ile önlenebilir. (1)(2) Diş eti hastalıkları hakkında daha detaylı bilgiler ile “Diş eti hastalıkları nelerdir?” sorusunun cevabı için okumaya devam edin…
Diş Eti Hastalığı Nedir?
Diş etlerinde meydana gelen enfeksiyonlar diş eti hastalığı olarak tanımlanır. Dişler düzenli olarak fırçalanmadığı ve diş ipi kullanılmadığında ağız içinde doğal olarak bulunan bakteri sayısında artış gözlenir. Bakteriler, diş etinde iltihaplanmaya neden olarak diş eti hastalığı gelişmesine tol açabilir. (3)(4)
Diş Eti Hastalığı Türleri Nelerdir?
Normal sağlıklı diş etleri sert bir yapıya sahiptir ve kendiliğinden kanamaz ya da şişmez. Ancak diş eti sağlığı tehdit altındaysa, diş etlerinin kendine has sert dokusu ve kırmızımsı rengi kaybolur. Kendiliğinden kanama ve şişlikler meydana gelebilir. Diş etindeki hasar kademeli olarak gerçekleşir ve çoğu zaman herhangi bir ağrı ya da acı hissedilmez. Diş eti hastalığının safhaları aynı zamanda diş eti çeşitleri olarak kabul edilir. (3)(4) Buna göre diş eti hastalıkları arasında aşağıdakiler yer alır;
Diş Eti İltihaplanması
Erken aşama diş eti hastalığı olan diş eti iltihaplanması; dişler fırçalandığında ya diş ipi kullanıldığında kanama ve şiş diş etleri ile karakterizedir. Kemik kaybının yaşanmadığı bu evrede uygun bir tedavi ve ağız hijyeni ile iltihaplanma tamamen ortadan kaldırılabilir. (3)(4)
Hafif Periodontitis
Diş etlerinde iltihaplanmaya yol açan bakteriler destekleyici kemiğe ulaştığında diş etleri ile dişler arasında boşluklar oluşmasına yani diş ceplerine neden olabilir. (3)(4)
Orta Dereceli Periodontitis
Diş cepleri tedavi edilmediğinde, bakteriler dişleri yuvasında sabit tutmayı sağlayan bağlar, yumuşak doku ve çene kemiğine zarar vermeye başlar. Diş eti çizgisi boyunda iltihaplanmaya neden olarak nefeste kokma ile karakterize diş eti enfeksiyonuna yol açabilir. (3)(4)
İleri Periodontitis
Diş eti enfeksiyonu tedavi edilmediğinde çene kemiğinde kayıplar yaşanır ve dişlerin sabit tutulması zorlaşır. Zamanla dişler gevşer ve sonunda diş kaybı yaşanabilir. Kemiklerin aşınması geri döndürülemez ancak uygun tedavi ve dikkati ağız hijyeni ile kemik kaybı durdurulabilir. (3)(4)
Diş Eti Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?
Diş eti problemleri belirtileri erken dönemde fark edilmesi zor durumlardır, ancak diş etlerinin verdiği sinyalleri gözlemleyerek erken teşhisi sağlanabilir. Diş eti hastalıklarının belirtileri arasında aşağıdakiler yer alabilir;
- Dişler fırçalandığında ya da diş ipi kullanıldığında diş eti kanmaları,
- Kırmızı ve şiş diş etleri,
- Diş etlerinde hassasiyet ve ağrı,
- Nefes kokusu ve kötü bir tat,
- Besinler çiğnendiğinde ağrı,
- Diş eti çekilmesi,
- Diş cepleri,
- Dişlerde sallanma ya da düşme,
- Dişler arasında siyah üçgene benzer boşluklar,
- Dişlerin kapanmasında değişiklikler. (3)(4)
Diş Eti Hastalıkları Neden Olur?
Diş eti hastalıklarının ana nedeni diş üzerinde biriken plaklardır. Plak, besin artıkları ve bakterilerden oluşan ince yapışkan bir tabakadır. Zamanla tartar adı verilen sert bir dokuya dönüşür ve bu yapı bakterileri dişlere hapsederek daha fazla diş hasarına neden olabilir. Diş etlerinde tahriş, kızarıklık ve şişmeye neden olan diş eti iltihaplanmasına tol açabilir. Tedavi edilmediğinde iltihaplanma dişeti ceplerine ve ileri durumlarda diş kaybı ile sonuçlanabilen periodontitise dönüşebilir. Diğer diş eti problemleri nedenleri aşağıdakileri kapsayabilir:
- Hamilelik, menopoz, ergenlik, regl gibi hormon değişikliklerinin yaşandığı dönemlerde diş etleri daha hassastır ve enfeksiyon riski daha yüksektir,
- Kanser, HIV, diyabet gibi bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar diş eti hastalıklarına yakalanma riskini artırır,
- Bazı ilaçlar, dişleri koruyan tükürük salgısını azaltarak diş eti enfeksiyonu riskini artırabilir,
- Genetik yatkınlık diş eti hastalığı riskini artırabilir.(3)(4)
Diş Eti Hastalıkları Tedavisi Nasıldır?
Diş eti hastalıklarının tedavisi, hastalığın safhasına göre değişiklik gösterir. Buna göre diş eti hastalıklarının tedavisinde kullanılan yöntemler aşağıdakileri kapsayabilir;
- Profesyonel diş temizliği ile erken dönem diş hastalıklarının tedavisinde günde iki kez düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanmanın yanı sıra profesyonel olarak diş hekimi tarafında dişteki plakların ve tartarların temizlenmesi hastalığa neden olan bakterilerden kurtulmanızı sağlayabilir. Bu işlem sırasında diş hekimi bakterilerin tekrar diş yüzeyine yapışmasını önlemek için kök yüzeylerini düzleştirebilir. (3)(4)
- Diş Ceplerini küçültme ameliyatı, orta ve ileri düzey diş eti hastalıklarında gözlenen diş ceplerini küçültmek için yapılan cerrahi işlemdir. Genellikle kemik grefti, diş eti grefti gibi diğer işlemlerle birlikte yapılır.
- Kemik grefti, diş eti hastalığı nedeniyle kaybedilen kemik dokuyu geri kazanmak için uygulanan bir işlemdir. Diş eti hastalığının ileri safhalarında yapılır.
- Diş grefti, diş eti dokusu kaybedildiğinde damaktan ya da doku bankasından alınan et ile dişlerin çevrilmesini içerir. (3)(4)
Diş Eti Hastalıklarını Önlemek için Ne Yapılmalı?
Diş eti hastalıklarını önlemek için atılması gereken en önemli adım ağız hijyenine dikkat etmektir. Bazı kişiler genetik yatkınlık ya da kronik hastalıklar gibi nedenlerden dolayı diş eti hastalığına sahip olsa da ağız hijyenine ekstra özen göstermek diş eti hastalığına yakalanma riskini azaltabilir. Diş eti hastalıklarını önlemek için aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz:
- Dişlerinizi günde en az sabah ve akşam olmak üzere 2 kez fırçalayın ve diş ipi kullanın
- Antibakteriyel özelliğe sahip gargara kullanın,
- Sigara, puro, pipo, nargile gibi tütün ürünlerinden ve tütün çiğnemekten vazgeçin,
- Belirli aralıklarla yılda en az 2 kez diş hekiminize rutin diş sağlığı kontrolleri yaptırın. (3)(4)
Sıkça Sorulan Sorular
Diş Eti Hastalıkları Bulaşıcı Olabilir Mi?
Diş eti hastalığına yol açan bakteriler kişiden kişiye tükürük yoluyla tekrarlanan ve örneğin öpüşmek gibi uzun süreli temas ile geçebilir. (1)
Diş Eti Hastalıkları için Nasıl Teşhis Konur?
Diş eti hastalıklarının teşhisi diş hekimi tarafından hastalık belirtileri incelenerek konabilir. Diş ceplerini ölçmek için prob adı verilen küçük bir cetvel kullanılır. Dişlerin ve ağzın röntgenleri alınarak herhangi bir kemik kaybı olup olmadığı belirlenir. (5)
Diş Eti Hastalıkları İçin Gargara Kullanılır Mı?
Diş eri hastalığına neden olan plak ve tartarların önlenmesine yönelik diş hekimi tarafından gargara kullanılması önerilebilir. (6)
Diş Eti Hastalıkları İçin Bitkisel Tedavi Yöntemleri Var Mıdır?
Limon otu yağı, aloevera, çay ağacı yağı, adaçayı, guava yaprağı, Hindistan cevizi yağı, karanfil, zencefil gibi iltihap önleyici ve doğal ağrı kesici özelliğe sahip bitkiler diş eti hastalıklarının tedavisine destek olabilir. (7)
Diş Eti Hastalıklarına Hangi Bölüm Bakar?
Diş eti hastalıkları için diş hekimine gidilebilir. Diş hekimi muayene sonucunda gerekirse periodontoloji uzmanı diş hekimlerine yönlendirebilir.
Çocuklarda Diş Eti Hastalıkları Görülür Mü?
Ağız hijyenine dikkat etmeyen, düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanma alışkanlığı olmayan çocuklarda diş eti hastalıkları görülebilir. (8)
Diş Eti Hastalıkları İçin Diş Macunu Seçimi Önem Taşır Mı?
Diş etlerini aşındırmayan ve florür içeren diş macunlarını seçmek diş eti hastalıklarına yakalanma riskini azaltabilir, ayrıca diş eti hastalıklarının tedavisini destekleyebilir. (9)
Diş Eti Hastalığı Ağız Kokusu Yapar Mı?
Diş eti hastalıklarında bakteri ve besin artıklarından oluşan plak birikimi söz konusudur. Dişlerde biriken plaklar ağız kokusuna neden olabilir. (3)(4)
Kullanılan Kaynaklar:
- https://www.healthline.com/health/periodontal-pockets Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/periodontitis/symptoms-causes/syc-20354473 Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://www.webmd.com/oral-health/gingivitis-periodontal-disease Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21482-gum-periodontal-disease Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://www.nidcr.nih.gov/health-info/gum-disease Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10155875/ Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/gingivitis-home-remedy Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=90&contentid=P01865 Son Erişim Tarihi: 17.08.2024
- https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/ways-to-keep-gums-healthy#use-fluoride-toothpaste Son Erişim Tarihi: 17.08.2024