Periodontoloji Nedir, Neye
Bakar ve Tedavisi Nasıl Yapılır?
Periodontoloji; diş eti problemlerinin belirtileri, diş eti problemlerini önleme ve tedavi yöntemleri ile ilgilenen diş hekimliği dalıdır. Diş eti iltihapları, periodontal cep oluşumu ve diş kaybı gibi sorunlarla mücadele eder. Sağlıklı diş etleri, ağız sağlığının temel taşlarındandır ve tedavi süreci düzenli kontroller, profesyonel temizlikler ve gerekli cerrahi müdahaleleri kapsar. (1) Gelin, “Periodontoloji nedir?”, “Periodontoloji tedavisi nasıl yapılır?” gibi sorularınızın yanıtını birlikte verelim.
Periodontoloji Nedir?
Periodontoloji, diş hekimliğinin dişleri çevreleyen dokuların sağlığı ile ilgilenen bir dalıdır. Bu alan, Yunanca “peri” (etrafında) ve “odont” (diş) kelimelerinden türemiştir ve dişlerin etrafındaki dokuları etkileyen durumların tedavisiyle ilgilenir. Periodontoloji, diş eti çekilmesi, kemik kaybı ve periodontal hastalıklar gibi sorunları ele alır. (1)
Genel diş hekimleri, önleyici ve tedavi edici işlemler üzerinde yoğunlaşır; örneğin, rutin diş temizliği, dolgu yapma veya diş kaplaması gibi restorasyonlar. Periodontoloji doktoru ise diş eti uzmanıdır. Dişleri destekleyen dokularla ilgili hastalıkları tedavi etmeye odaklanırlar.
Periodontoloji, sağlıklı diş eti ve kemik yapısını korumak için son derece önemlidir ve bu alanda uzmanlaşmış doktorlar, hastaların ağız sağlığını iyileştirmeye yönelik özel tedaviler sunar. (1)
Periodontoloji Neye Bakar?
“Periodontoloji hangi bölüm?” sorusunun yanıtını anlamak için önce periodontolojiyi anlamak önemlidir. Periodontoloji, dişleri çevreleyen dokularla ilgili sağlık sorunlarını tedavi eden bir uzmanlık alanıdır. Bu dokular arasında diş eti (gingiva), periodontal ligament (dişlerin çene kemiğine bağlanmasını sağlayan bağ dokusu), sement (diş köklerini kaplayan sert doku) ve alveolar kemik (diş yuvalarını içeren çene kemiği) bulunur. Periodontistlere başvurulmasının yaygın nedenlerinden biri, genel diş hekimlerinin kapsamı dışında kalan cerrahi işlemlerin gerekli olmasıdır. Örneğin; diş eti grefti, kemik grefti veya frenektomi gibi cerrahi tedavilere ihtiyaç duyulduğunda, periodontistler bu işlemleri gerçekleştirir ve iyileşme süreci tamamlandığında hastayı tekrar genel diş hekimine yönlendirirler. (2)
Bazı hastalar ise uzun vadeli bir periodontoloji tedavisine ihtiyaç duyarlar. Özellikle diş eti hastalığına genetik olarak yatkın olan kişiler, düzenli diş temizliği yanında periyodik olarak periodontal temizlik de yaptırmak zorundadır. Bu tür durumlarda, periodontistler genel diş hekimleriyle yakın bir iş birliği içinde çalışır ve hastaların ağız sağlığını korumak için gerekli tüm bakımları birlikte sunarlar. Böylece hem genel diş hekimi hem de periodontist, hastanın ağız sağlığını en üst düzeyde tutmaya yardımcı olur. (2)
Periodontoloji Teşhisi Nasıl Konulur?
Periodontoloji teşhisi, diş hekimi tarafından diş eti iltihabı belirtilerinin incelenmesiyle başlar. Diş hekimi, dişler etrafındaki cepleri ölçmek için "probe" adı verilen küçük bir cetvel kullanır. Sağlıklı bir ağızda, bu cepler genellikle 1 ila 3 milimetre arasındadır. Daha derin cepler, periodontal hastalığın bir işareti olabilir. Periodontologlar, bu tür durumları teşhis ettikten sonra çeşitli periodontal tedaviler uygulayabilirler. Bu tedaviler arasında periodontal bakım, kök yüzeyi düzeltme ve çeşitli periodontal cerrahi işlemler yer alır. (2)(3)
Periodontal bakım, düzenli periodontoloji diş temizliği ile benzer bir süreçtir ancak bunun yanı sıra diş etlerinizin sağlığı kontrol edilir ve cepler ölçülür. Diş kaybına neden olan kemik kaybı, ceplerin derinleşmesine yol açar. Bu nedenle, periodontal bakıma ihtiyaç duyan kişilerin genellikle üç-dört ayda bir temizlik yaptırmaları önerilir. Kök yüzeyi düzeltme (SRP) ise daha derin bir diş temizliği işlemidir ve lokal anestezi gerektirir. Bu işlem, diş eti hattının altındaki zararlı bakterilerin temizlenmesine ve diş köklerinin pürüzsüzleştirilmesine olanak tanır, bu da plak ve bakteri birikimini önlemeye yardımcı olur. (2)(3)
Periodontoloji Tedavisi Nasıl Yapılır?
Periodontoloji tedavileri, diş eti hastalıklarının ilerlemesini durdurmak ve sağlıklı diş eti dokusunu yeniden kazandırmak amacıyla çeşitli cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemler içerir. İşte bazı yaygın tedavi yöntemleri:
Gingival Flap Cerrahisi
Orta ila şiddetli periodontitisi tedavi etmek için kullanılan bu yöntem, cep küçültme cerrahisi olarak da bilinir. Periodontolog, diş etlerini dişlerden nazikçe uzaklaştırarak enfekte olmuş dokuyu temizler. Temizlik işlemi tamamlandıktan sonra, diş eti dokusu yeniden konumlandırılır ve dikilir. (1)(3)
Diş Eti Greftleri
Diş eti çekilmesi durumunda uygulanan bu prosedür, ince veya çekilmiş diş etlerine yeni doku eklenmesini sağlar. Greft, ağız çatısından alınabileceği gibi, lisanslı bir doku bankasından da temin edilebilir. (1)(3)
Diş Çekimi
Periodontologlar, özellikle diş eti hattı altında kırılmış dişlerin çekimini gerçekleştirirler. (1)(3)
Kemik Greftleri
Periodontal enfeksiyon, dişleri destekleyen kemikte erozyona yol açabilir. Bu durumda, periodontologlar kemik grefti uygulayarak kemik dokusunu yeniden oluşturabilirler. Greft materyali genellikle bir doku bankasından temin edilir, ancak hastanın kendi kemiği de kullanılabilir. (1)(3)
Cerrahi Kuron Boyu Uzatma
Diş eti hattına yakın kırılmış dişlerde, bir kuron yerleştirilmesi için yeterli alan olmayabilir. Bu durumda, periodontolog birkaç milimetre diş eti ve kemik dokusu çıkararak uygun alanı sağlar. (1)(3)
Gülüş Estetiği (Smile Lift)
Aşırı diş eti dokusu, gülümseme sırasında dişlerin bir kısmını kapatabilir. Gülüş estetiği prosedürü ile fazla diş eti ve genellikle bir miktar kemik dokusu çıkarılarak daha estetik bir gülüş sağlanır. (1)(3)
Frenektomi
Frenumun (bağ dokusu) fazla sıkı olduğu durumlarda yapılan bu işlem, dil veya dudak hareketlerini kısıtlayan bağ dokusunu serbest bırakmak için yapılır. Bu, dil bağı ve diş eti çekilmesi gibi sorunların çözülmesine yardımcı olur. (1)(3)
Periodontolojiye dair sorularınızı yanıtladık. Dilerseniz diş eti problemlerinin nedeni hakkında daha fazla bilgi almak için içeriğimize göz atabilirsiniz.
Periodontoloji Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Periodontolojide Yaygın Diş Hastalıkları Nelerdir?
Periodontolojide en yaygın diş hastalıkları arasında diş eti iltihabı (gingivitis) ve periodontitis yer alır. Gingivitis, diş eti dokusunun iltihaplanmasıyla başlar ve erken müdahale edilmezse periodontitise ilerler. Periodontitis, dişleri destekleyen kemik ve bağ dokularının hasar görmesiyle sonuçlanabilir, bu da diş kaybına neden olabilir. Diş eti çekilmesi ve periodontal ceplerin oluşumu da yaygın sorunlardandır. Periodontologlar, bu hastalıkların teşhisi ve tedavisinde uzmanlaşmıştır ve erken müdahale ile hastalığın ilerlemesi durdurulabilir. (1)(2)(3)
Periodontoloji Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Periodontoloji tedavisinin süresi, hastalığın şiddetine ve uygulanan tedavi yöntemine bağlı olarak değişir. Hafif diş eti iltihapları genellikle birkaç hafta içinde tedavi edilebilirken daha ciddi vakalar aylarca süren bir tedavi gerektirebilir. Örneğin; derin temizlik işlemleri veya diş eti grefti gibi cerrahi müdahaleler birkaç seans sürebilir ve iyileşme süreci birkaç hafta alabilir. Periodontist, hastanın durumuna göre en uygun tedavi planını belirler ve süreç boyunca düzenli kontroller yapılır. (1)(2)(3)
Periodontoloji Tedavisi Can Acıtır Mı?
Periodontoloji tedavileri, genellikle lokal anestezi ile yapılır ve bu sayede hastalar işlem sırasında ağrı hissetmezler. Örneğin; kök yüzeyi düzeltme (SRP) gibi derin temizlik işlemleri lokal anestezi altında yapılır, bu da rahatsızlığı minimize eder. Cerrahi işlemler sonrasında hafif ağrı veya rahatsızlık olabilir ancak bu durum genellikle reçeteli ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir. Tedavi sonrası yaşanan rahatsızlıklar genellikle birkaç gün içinde geçer ve doğru bakım ile hızlı bir iyileşme sağlanır. Aksi bir durum olursa mutlaka periodontoloğunuzla iletişime geçmelisiniz. (1)(2)(3)
Periodontoloji Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Periodontoloji tedavisi sonrası ağız hijyenine özen göstermek çok önemlidir. Diş eti cerrahisi veya derin temizlik işlemlerinden sonra diş eti dokusunun iyileşmesi için birkaç gün boyunca yumuşak ve ılık yiyecekler tüketilmeli, sıcak ve sert gıdalardan kaçınılmalıdır. Dişlerinizi nazikçe fırçalamak ve diş ipi kullanımı devam etmeli, ancak tedavi edilen bölgede dikkatli olunmalıdır. Ayrıca, periodontistinizin önerdiği ağız gargaraları kullanılabilir. Düzenli kontrolleri ihmal etmemek ve sigara gibi iyileşmeyi zorlaştıran alışkanlıklardan uzak durmak da iyileşme sürecini hızlandırır. (1)(2)(3)
Periodontoloji Diş Çekimi Yapar mı?
Evet, periodontologlar diş çekimi yapabilirler. Özellikle diş eti hastalıkları nedeniyle diş kaybına uğramış veya diş eti hattının altında kırılmış dişlerin çekimi gerektiğinde periodontologlar bu işlemi gerçekleştirir. (1)(2)(3)
Periodontoloji İmplant Yapar mı?
Evet, periodontologlar diş implantı yapabilirler. Diş eti ve kemik dokusunun sağlığına odaklanan periodontologlar, eksik dişlerin yerine implant yerleştirme konusunda uzmanlaşmıştır. İmplant yerleştirme işlemi, genellikle eksik dişin bulunduğu bölgedeki kemik dokusunun durumu değerlendirilerek yapılır. Eğer kemik dokusu yeterli değilse, önce kemik grefti yapılabilir. İmplant işlemi, diş eti hastalıkları nedeniyle diş kaybı yaşayan hastalar için etkili bir tedavi seçeneğidir. Periodontologlar, implant işlemi sonrası diş eti dokusunun sağlıklı bir şekilde iyileşmesini sağlamak için gerekli bakım ve takibi yaparlar. (1)(2)(3)
Kaynaklar
- https://my.clevelandclinic.org/health/articles/23461-periodontics-periodontist - Son Erişim Tarihi: 14.08.2024
- https://www.webmd.com/a-to-z-guides/what-is-periodontist - Son Erişim Tarihi: 14.08.2024
- https://www.nidcr.nih.gov/health-info/gum-disease#:~:text=Diagnosis,-At%20a%20dental&text=How%20it's%20done%20The%20dentist,a%20sign%20of%20periodontal%20disease. - Son Erişim Tarihi: 14.08.2024